Niech
Was nie przerażą: liczba stron i może nieco naukowo brzmiące tytuły. Książki autorstwa Jacqueline Kelly „Ewolucja
według Calpurnii Tate” oraz „Niezwykły świat Calpurnii Tate” wciągną Cię,
Drogi Czytelniku, już od pierwszych stron.
„Nazywam
się Calpurnia Virginia Tate, ale w owych czasach wszyscy mówili na mnie Callie
Vee”.
Jedenastoletnią
Calpurnię poznajemy podczas upalnego lata 1899 roku. Nasza bohaterka ma
sześcioro braci, trzech starszych i trzech młodszych. Mieszka na farmie w
Teksasie i marzy o zgłębianiu świata przyrody. Jej sprzymierzeńcem w poznawaniu
Natury jest dziadek Walter Tate. To z
nim udaje się na wyprawy nad rzekę, podczas których obserwuje przyrodę i
zachodzące w niej zmiany, a wszystko zapisuje w Notesie (ten otrzymała od
swojego najstarszego i ulubionego brata, Harrego). Wspólnie prowadzą badania
nad pewną rośliną, która otrzyma nazwę Vicia tateii. Dziadek otwiera przed nią
drzwi biblioteki, która w owych czasach zarezerwowana była jedynie dla
przedstawicieli płci męskiej. Laboratorium dziadka jest miejscem, w którym
spędza każdą wolną chwilę, zgłębia tajemnice przyrody i otrzymuje odpowiedzi na
nurtujące ją pytania.
„Pierwszego
stycznia tysiąc dziewięćsetnego roku ku swemu bezbrzeżnemu zdumieniu po raz
pierwszy w życiu zobaczyłam śnieg”.
Zaczyna
się trzynasty rok życia naszej bohaterki. Będzie to rok naprawdę wyjątkowy,
pełen zaskakujących sytuacji. Calpurnia będzie asystować przy badaniach
weterynaryjnych, wielokrotnie pomoże młodszemu bratu, Travisowi wyjść z
tarapatów, które ściągał na siebie podczas próby oswajania zwierząt: pancernika,
piskląt sójki i psojota. Prowadzi eksperymenty naukowe, pod czujnym okiem
dziadka buduje barometr i poznaje nowe gatunki świata fauny i flory. W książce
„Niezwykły świat Calpurnii Tate” dojdzie do ogromnej powodzi, w wyniku której
do domu państwa Tate przyjedzie daleka kuzynka Aggie. Jej obecność wprowadzi
sporo zamieszania w dotychczas w miarę uporządkowany świat Callie Vee, ale
jednocześnie pozwoli zdobyć wiele nowych umiejętności. W tej części nasza
bohaterka, jest już znacznie dojrzalsza i wie, że droga, którą chce podążać, to
„zostać Naukowcem” i odkrywać otaczający
ją świat.
Powiecie,
co w tym takiego dziwnego i niezwykłego? Otóż na przełomie XIX i XX wieku
panienki z dobrego domu powinny posiąść umiejętność robienia na drutach
skarpet, rękawic, szalików oraz zgłębić tajniki prowadzenia domu. Marzenia i
działania Calpurnii przyprawiały jej matkę o ból głowy i wprawiały w osłupienie
nie tylko dorosłych, lecz także nawet
najmłodszych braci. Powinna przygotowywać się do roli matki i żony, i bez prawa
do pobiera nauki na równi z płcią męską rodzeństwa. Jedynie dziadek traktuje jej pasję poważnie.
Tytułowa ewolucja ma tutaj wiele znaczeń, przede wszystkim – przyrodnicze – a
pozostałe są tłem i pretekstem do wskazania pozostałych.
Każdy
z rozdziałów poprzedzają cytaty z książki „O powstawaniu gatunków” Karola
Darwina. Autorka umiejętnie wplata historię, niewolnictwo, wojnę secesyjną,
postęp technologiczny świata, które poznajemy wraz z bohaterką podczas jej
rozmów z dziadkiem. Jest też dojrzewanie braci Calpurnii, (plany matrymonialne
Harrego, jej najstarszego i najulubieńszego brata, z kolei młodsi chłopcy są
zafascynowani przyjaciółką Callie – Lulą, co powoduje wiele zabawnych
sytuacji). Calpurnia jest dobrą obserwatorką nie tylko ukochanej Natury, ale
relacji rodzinnych i międzyludzkich. Dzięki temu zostanie asystentką,
uratowanego z powodzi w nadmorskim Galveston, weterynarza Pritzkera, dzięki
kuzynce Aggie i jej maszynie do pisania zdobędzie nową umiejętność, która w
znaczny sposób podreperuje jej finanse, a przede wszystkim ułatwi pracę w
gabinecie weterynarza. Zarówno pan Pritzker, jak i kuzynka Aggie będą mieli
ogromny wpływ na decyzję Callie dotyczącą jej przyszłości i prawdziwego
powołania.
Powieści
Jacqueline Kelly napisane są z humorem, pełne werwy i zachęcają czytelnika do
zgłębiania wiedzy i odkrywania otaczającego świata. Buntownicza bohaterka
dopinguje do walki o swoje marzenia, nawet wtedy, gdy nie będzie to łatwa
droga.
Książki:
Jacqueline
Kelly, „Ewolucja według Calpurnii Tate”, tłum. Katarzyna Rosłan, wyd. Dwie
Siostry, Warszawa 2016.
Jacqueline Kelly, „Niezwykły świat Calpurnii Tate”, tłum. Katarzyna Rosłan, wyd. Dwie Siostry, Warszawa 2017.
