Tytułowi uciekinierzy to dwie
postaci, noszące to samo imię Gottfrid – będący u kresu życia starszy pan,
który z powodu choroby przebywa w szpitalu oraz jego żywiołowy i ciekawy świata wnuk. Dokąd postanawiają wybrać się ci dwaj, co zobaczą po drodze i jak
zakończy się ich wyprawa?
Dziadek chłopca nie należy do łatwych
we współżyciu osób i daje się we znaki opiekującym się nim pielęgniarkom.
Pokrzykuje na nie, złości się, czasami zdarza mu się przekląć, nie chce łykać
tabletek. Jego zachowanie nie zraża jedynie jego wnuka, który stara się regularnie
odwiedzać dziadka, mimo że dojazd do szpitala zajmuje sporo czasu.
Chłopiec jest na tyle mocno przywiązany do dziadka, że próbuje przekonać
rodziców do sprowadzenia go do domu.
W związku z bliską i serdeczną relacją łączącą wnuka i dziadka młody Gottfrid doskonale rozumie potrzebę starszego pana, by odwiedzić swój dom na wyspie, gdzie mieszkał wiele lat z żoną. Chłopiec opracowuje sprytny plan, organizując jednodniowy wypis dziadka ze szpitala, transport na wyspę, prowiant, na który składają się ulubione smakołyki i oczywiście wymówkę dla rodziców, usprawiedliwiającą jego nieobecność w domu.
Pobyt na wyspie najdobitniej
ukazuje siłę miłość i siłę rodzinnych więzi. Wnuk troszczy się o to, żeby
dziadkowi było wygodnie. Pilnuje, żeby talerze i sztućce były ułożone dokładnie
tak, jak odbywało się to za życia jego babci. Stara się zrozumieć tęsknotę
dziadka za jego żoną. Dziadek delikatnie dyryguje chłopcem i przekomarza się z
nim. Stara się ograniczyć liczbę wypowiadanych przy wnuku przekleństw.
Po powrocie do domu chłopiec ma
głowę pełną różnych myśli – zastanawia się nad tym, jak pomóc dziadkowi, jak
wygląda niebo, jak bardzo różnią się od siebie tata i dziadek, i wreszcie, czy ma
w sobie wystarczająco dużo odwagi na wyznanie rodzicom prawdy o wyprawie na
wyspę.
Ulf Stark napisał niezwykłą, wzruszającą,
zapadającą w pamięć opowieść. Słodko-gorzką, pełną poważnych, ale i lekkich
spostrzeżeń na temat rodziny, choroby, starości, śmierci. Autor zostawia
czytelnika ze smakiem dżemu borówkowego w ustach, który ma specjalną moc
przywoływania wspomnień. Każda łyżeczka kryje w sobie cząstkę osoby, która przygotowała
go z miłością, zanim odeszła na zawsze.
Książka jest niezależną opowieścią, jednak jej bohaterowie pojawiają się w trylogii opartej na wspomnieniach autora: „Magiczne tenisówki mojego przyjaciela Percy’ego", „Mój przyjaciel szejk w Stureby" oraz „Mój przyjaciel Percy, Buffalo Bill i ja".
Ulf Stark, „Uciekinierzy”, Wydawnictwo Zakamarki, Poznań 2023.
